Fijne feestdagen!
MaastrichtDoet! is met verlof. We zien je graag weer terug in het nieuwe jaar.
Kijk in de agenda om te zien wanneer het inlooppunt weer open is.
MaastrichtDoet! is met verlof. We zien je graag weer terug in het nieuwe jaar.
Kijk in de agenda om te zien wanneer het inlooppunt weer open is.
Uitnodiging voor de aftrap en kennismakingsbijeenkomst van het VIP op 20 januari tussen 17.30 tot 20.00 uur in De Rink, aan de Zoetmansstraat 75, 6217NT Maastricht. De bijeenkomst is bedoeld voor organisaties die met vrijwilligers werken.
Vrijwillige inzet
We geloven dat de kracht van vrijwillige inzet ligt in samenwerking, verbinding en het delen van kennis en ervaring. Met het VIP willen we mensen, organisaties en initiatieven samenbrengen, en inspiratie, informatie en advies bieden aan iedereen die zich wil inzetten voor Maastricht. Acht organisaties in Maastricht hebben hun krachten gebundeld om gezamenlijk te werken aan een sterke basis voor vrijwillige inzet in onze stad. Vanuit dit partnerschap is VIP Maastricht ontstaan. VIP staat voor Vrijwillige(rs) Inzet / Informatie/ Inspiratie Punt.
Internationale jaar van de Vrijwilliger
In 2026, het internationale jaar van de Vrijwilliger, krijgt vrijwillige inzet wereldwijd extra aandacht. Dat maakt het een prachtig moment om samen te bouwen aan een stevige en inspirerende infrastructuur voor vrijwillige inzet in Maastricht. Het VIP is daarin een nieuwe verbindende plek.
Aftrap en kennismaken met het VIP
Op 20 januari zetten we de deuren van het VIP wagenwijd voor jou open. Het is belangrijk dat je komt zodat we ook jouw ervaring, kennis, vragen en wensen mee kunnen nemen om het VIP zo goed mogelijk neer te kunnen zetten. Je bent van harte welkom om op ieder gewenst moment tussen 17.30 en 20.00 uur binnen te lopen, het VIP te ontdekken, de initiatiefnemers te ontmoeten en mee te denken over hoe we samen vrijwillige inzet in Maastricht verder kunnen ontwikkelen. We delen graag onze ideeën en luisteren minstens zo graag naar die van jou. Kom langs en laat je inspireren!
Het VIP is een samenwerkingsinitiatief van Deken Hannemanstichting, Humanitas, Levanto vrijwilligers, Maasveld-Koraal, Radar, Steunpunt Mantelzorg Zuid, Toon Hermans Huis en Trajekt.
Het NOV, de vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk, organiseert al een aantal jaren de Kennisboostweken. Dat zijn online bijeenkomsten waarin vrijwillige inzet, vrijwilligerswerk en vrijwilligers centraal staan. Je krijgt een kijkje in de keuken van organisaties die vrijwillige inzet ondersteunen, ontdekt nieuwe trends en ontwikkelingen en ontmoet inspirerende sprekers die hun kennis met jou willen delen.
Deze webinars en online lezingen zijn terug te vinden op de website van het NOV. Via de link hieronder ga je naar de opnames van de webinars van de Kennisboostweken van de afgelopen jaren. Zo kun je terugkijken naar alle opnames en maak je, op het moment dat het jou uitkomt, je kennis groter.
Hier kun je verder gaan naar de terugkijkpagina Kennisboostweken op de NOV website
De helft van de mensen van 15 jaar of ouder heeft in 2024 vrijwilligerswerk gedaan. Vrijwilligers doen het vaakst vrijwilligerswerk voor sportverenigingen en het minst vaak voor arbeids- of politieke organisaties of vluchtelingeninstanties. In stedelijke gebieden doet een kleiner deel aan vrijwilligerswerk dan in niet-stedelijke gebieden. Dat blijkt uit het onderzoek Sociale samenhang en welzijn van het CBS, dat werd uitgevoerd onder 7,5 duizend mensen van 15 jaar of ouder.
Bijna 50 procent van de mensen van 15 jaar of ouder gaf in 2024 aan dat ze de afgelopen 12 maanden vrijwilligerswerk hebben gedaan. In 2023 was dit vergelijkbaar (49 procent). Het aandeel vrijwilligers nam na 2016 licht af, maar daalde relatief sterk in de eerste twee jaren van de coronapandemie. Het laagste niveau werd bereikt in 2021 (39 procent). Sindsdien is het percentage vrijwilligers weer gestegen.

25- tot 35-jarigen en 75-plussers doen minder vaak dan gemiddeld aan vrijwilligerswerk (43 en 46 procent). Mensen met een hbo- of wo-opleiding doen vaker dan gemiddeld aan vrijwilligerswerk (57 procent).
Mensen die met een partner samenwonen en thuiswonende kinderen hebben, doen het vaakst aan vrijwilligerswerk (57 procent). Hiervan doet een relatief groot gedeelte vrijwilligerswerk bij school- en sportverenigingen (respectievelijk 22 en 23 procent). Alleenstaanden, zowel met als zonder thuiswonende kinderen, doen minder vaak aan vrijwilligerswerk (respectievelijk 41 en 43 procent).
Mensen geven het vaakst aan zich in te zetten voor sportverenigingen (16 procent). Dit wordt gevolgd door hobbyverenigingen (11 procent) en door vrijwilligerswerk voor de buurt en voor scholen (beide 10 procent). Mensen geven het minst vaak aan zich in te zetten voor arbeids- of politieke organisaties of vluchtelingeninstanties (beide rond de 2 procent).
Ook de sociale hulpverlening (zoals de voedselbank) wordt relatief weinig genoemd (bijna 4 procent). Toch is dit aandeel de afgelopen jaren wel gestegen, van 2012 tot 2021 was dit minder dan 2 procent. Ook het aandeel vrijwilligers voor jeugdwerkorganisaties is gestegen, in 2024 was 7 procent van de 15-plussers hier vrijwilliger, tegenover 4 procent in het jaar daarvoor. Hiermee ligt het weer op het niveau van voor corona.

In zeer sterk stedelijke gebieden geeft 44 procent van de mensen aan vrijwilliger te zijn geweest in 2024, tegen 59 procent in de niet-stedelijke gebieden. Dit verschil is te zien in vrijwel alle soorten organisaties waar mensen vrijwilligerswerk doen. Bij vrijwilligerswerk voor de buurt is het verschil het grootst: in zeer sterk stedelijke gebieden zegt 8 procent van de mensen iets voor de buurt te doen, in niet-stedelijke gebieden is dit 18 procent. Ook het verschil bij sportverenigingen is relatief groot: dit varieert van 12 procent vrijwilligers in zeer sterk stedelijke gebieden tot 20 procent vrijwilligers in de niet-stedelijke gebieden.

bron: website CBS
Op de foto zijn te zien van links naar rechts: Max Darley, Marco Piëtte, Jan Wijnen en Detlef Petry.
LEVANTOgroep viert bijzondere mijlpaal: eerste maatjesproject van Nederland bestaat 35 jaar
Het maatjesproject van LEVANTOgroep, dat psychiatrische patiënten in Zuid-Limburg één-op-éen koppelt aan vrijwilligers, viert dit jaar zijn 35ste verjaardag. Het oudste maatjesproject binnen de ggz heeft al duizenden kwetsbare mensen uit hun isolement geholpen. Er kan geen twijfel meer over bestaan: menselijk contact is onmisbaar en wordt alleen maar belangrijker binnen de psychiatrie. Ter gelegenheid van dit jubileum spraken we met de geestelijk vaders én de huidige coördinator. Over het succes en de impact van het maatjesproject.
Op het terras van zorgcentrum Licht en Liefde in Maastricht treffen drie heren elkaar voor een bijzondere reünie. Mannen in de herfst van hun leven. Ze halen herinneringen op aan de tijd dat zij voor heel veel mensen het verschil maakten.
Detlef Petry (80), Jan Wijnen (86) en Max Darley (87) delen dezelfde unieke ervaring: 35 jaar geleden stonden zij samen met wijlen Frans van Wijmen aan de wieg van het eerste maatjesproject binnen de ggz in Nederland. Een initiatief dat sindsdien voor duizenden psychiatrische patiënten in Zuid-Limburg licht in de duisternis heeft gebracht. Het contact met vrijwilligers van buiten de zorg werkt helend en geeft vertrouwen om weer volwaardig mee te doen in de samenleving.
De tijd ver vooruit
Voor het begin gaan we terug naar eind jaren tachtig. Max Darley, oprichter van de Rotaryclub in Maastricht, heft het glas met psychiater Detlef Petry. Het gesprek gaat over Max’ broer, die verblijft in psychiatrisch ziekenhuis Vijverdal. De vraag die op tafel ligt: hoe zorgen we dat patiënten in de ggz zich meer mens voelen?
Het is een vraag die in die tijd nauwelijks gesteld wordt. Artsen staan nog op een voetstuk, patiënten zijn ondergeschikt aan het systeem. Maar Detlef Petry is zijn tijd ver vooruit. De Duitse psychiater behandelt zijn patiënten in Vijverdal als gelijken. “Het zijn immers gewoon mensen,” zegt hij met zachte stem. “Mensen zoals jij en ik, met hun eigen verhaal, hun talenten en kwetsbaarheden. Door hen als mens te behandelen, krijgen ze vertrouwen en voelen ze zich vrijer. Dat komt het herstel alleen maar ten goede. Daarbij heeft niemand meer kennis van een psychiatrische aandoening dan de patiënt zelf. Dat vraagt om een nederige opstelling van de arts.”
Contact van mens tot mens
Het gesprek tussen Detlef en Max werkt als een sneeuwbal. Andere geestverwanten sluiten zich aan: zorgbestuurder en Rotarian Jan Wijnen en hoogleraar gezondheidsrecht Frans van Wijmen. Uit hun gezamenlijke overtuiging dat herstel méér vraagt dan therapie en medicatie, ontstaat op 3 september 1990 stichting Horizon. De missie: mensen die psychisch kwetsbaar zijn uit hun sociaal isolement halen. Hoe? Door hen te koppelen aan een vrijwilliger. Geen hulpverlener, maar een maatje dat dezelfde taal spreekt en het leuk vindt om samen dingen te ondernemen. Wandelen, fietsen, koffiedrinken, koken of een terrasje pikken. Contact van mens tot mens, met wederzijdse acceptatie.
Een praktijkervaring voor het leven
Het project start met een kleine groep vrijwilligers. Rotarians die als maatje hun maatschappelijke hart laten spreken. Maar ook studenten. Professor Van Wijmen biedt hen de kans om als vrijwilliger kennis te maken met de doelgroep waarmee ze later mogelijk gaan werken. Een praktijkervaring voor het leven.
Vrijwilligers worden niet alleen gekoppeld aan patiënten van Vijverdal (het latere Mondriaan), ook cliënten van andere organisaties in Zuid-Limburg vinden via Stichting Horizon een maatje. Dat maakt het project van meet af aan uniek.
Financiële middelen zijn schaars. Max Darley herinnert zich een veiling in Scheveningen, waar het eerste vaatje nieuwe haring maar liefst 120.000 gulden oplevert voor Stichting Horizon. “De helft hebben we gebruikt om andere maatjesprojecten in het land te ondersteunen. De rest ging naar de oprichting van het landelijke 1-op-1 netwerk, dat maatjes koppelt aan kwetsbare mensen in heel Nederland.”
Een lichtend voorbeeld
Het project groeit, professionaliseert en breidt uit naar Sittard en Heerlen. Sinds 2015 verzorgt LEVANTOgroep Vrijwilligers de coördinatie. Onder leiding van coördinator informele zorg Marco Piëtte is het uitgegroeid tot een lichtend voorbeeld voor soortgelijke initiatieven. Verspreid over Zuid- en Midden-Limburg zijn inmiddels ruim 400 maatjeskoppels actief. Gewone mensen die elkaar vinden in hun mens-zijn.
“Ik word nog steeds geraakt als ik zie wat dit contact doet,” zegt Marco. “De blijdschap bij cliënten én vrijwilligers. De vriendschappen die ontstaan. Ik herinner me een vrouw die twintig jaar niet naar de bioscoop was geweest. Haar maatje hielp haar letterlijk en figuurlijk over de drempel. Tegenwoordig zetten we ook geregeld vrijwilligers in die zelf cliënt zijn geweest. Eenmaal hersteld willen ze graag maatje worden voor een ander. Daar komen vaak prachtige contacten uit voort.”
De drie pioniers van het project luisteren ademloos toe. “Ongelooflijk, wat mooi!” zegt Jan Wijnen. Max Darley: ““Heel bijzonder om te horen dat dit project ook na 35 nog altijd zo’n groot succes is. Zeker als je kijkt naar het stigma waar de psychiatrie ook nu nog altijd mee kampt.”
‘Kijk naar de mens’
Omdat er nog steeds misverstanden bestaan over mensen in de ggz, worden nieuwe vrijwilligers uitgebreid gecoacht. Coördinator Marco: “We geven een realistisch beeld, zodat maatjes weten wat ze kunnen verwachten. De belangrijkste boodschap die ik meegeef: je gaat geen contact leggen met een patiënt, maar met een mens. Mensen die een gevaar vormen voor zichzelf of hun omgeving koppelen we uiteraard niet aan een maatje. De triadegedachte is leidend: we gaan voor een optimale samenwerking tussen patiënt, hulpverlener en het sociaal netwerk.”
35 jaar na dato is het project nog altijd van grote waarde. Sterker nog: het sluit naadloos aan bij deze tijd waarin de overheid zich steeds meer terugtrekt en de samenleving zelf aan zet is. Marco: “Hoewel er nog een lange weg te gaan is, groeien formele en informele zorg steeds meer naar elkaar toe. Richting de toekomst wordt informele zorg alleen maar belangrijker om dure professionele zorg betaalbaar te houden. Het is cruciaal dat we dit onderbouwen en samenwerken met alle partners. Laten we naar de mens kijken in plaats van alleen naar de cijfers. Samen bouwen we aan de informele zorg van morgen.”
Onderweg
Detlef Petry had het goed gezien toen hij in de jaren zeventig met zijn grensverleggende inzichten de basis legde voor een mensgerichte aanpak. Zijn ervaringen bundelde hij in 2005 in het boek Onderweg, het persoonlijke verslag van de reis die hij maakte met zijn patiënten. Twintig jaar later deelt Marco Piëtte dit inspirerende verhaal nog altijd met nieuwe vrijwilligers. “In de geest van Detlef vertel ik hen over de reis die ze gaan maken met een uniek mens. Op gelijkwaardig niveau. En met ervaringen die er echt toe doen.”
De voormalig psychiater neemt het compliment dankbaar in ontvangst, maar blijft bescheiden. Zijn jarenlange inzet voor psychiatrische patiënten voelt voor hem niet als een bijzondere prestatie. Detlef Petry was gewoon zichzelf: een mens die andere mensen wil helpen.
Iets goeds voor een ander doen, geeft een fijn gevoel. Maar wat gebeurt er in je hoofd als je vrijwilligerswerk doet? En betekent dat ook iets voor je eigen geluk? Prof. Dr. Erik Scherder gaat hierover in gesprek met vodcasthost Emmely de Wilt.
Over Lief Gebaar
Met Lief Gebaar besteed KRO-NCRV dit jaar aandacht aan vrijwilligerswerk. Vrijwilligers zijn de stille helden van onze samenleving. Samen met maatschappelijke partners het Oranje Fonds, NLvoorelkaar en het Ouderenfonds, roept KRO-NCRV iedereen op om in actie te komen. Of je nu goed bent in luisteren, koken, organiseren of gewoon iets wilt betekenen voor een ander: iedereen kan vrijwilliger zijn.
Bekijk hieronder het filmpje.
bron: Youtube kanaal KRO-NCRV
Hoe betrek je jongeren als vrijwilliger bij je organisatie? Hoe zorg je ervoor dat ze zich écht welkom voelen en hun talenten kunnen inzetten? Het zijn vragen waar veel maatschappelijke organisaties mee worstelen.
De online startgids ‘Zo betrek je jonge vrijwilligers bij jouw organisatie’ biedt concrete handvatten en inspiratie om succesvol aan de slag te gaan met dit thema.
Aan de slag met jonge vrijwilligers
Jongeren brengen energie, creativiteit en frisse perspectieven met zich mee. Veel organisaties willen daar graag gebruik van maken, maar vragen zich af hoe ze dit aan kunnen pakken. De startgids helpt hen om daarbij stil te staan: waarom wil je jongeren betrekken, ben je bereid om je als organisatie aan te passen, hoe zie je de rol van jongeren in de organisatie en is er voldoende draagvlak om hiermee aan de slag te gaan? En helpt organisaties om (verder) invulling te geven op deze vragen.
Gebaseerd op onderzoek
De inhoud van de gids is gebaseerd op zeven werkzame elementen uit het onderzoek ‘Hoe maak ik mijn organisatie jongerenproof?’ van het Erasmus Impact Centre en het Oranje Fonds. Deze factoren vergroten de kans dat activiteiten met jongeren niet alleen van de grond komen, maar ook succesvol en duurzaam zijn – en zijn dus belangrijke aandachtspunten om mee te nemen in je plan van aanpak bij het betrekken van jongeren.
Gids als leidraad
De startgids is gratis te gebruiken en bestaat uit waardevolle informatie vanuit onderzoek, praktisch inzetbare tips en tools van inhoudelijke partners zoals: Maatschappelijke Diensttijd (MDT), Nationale Jeugdraad, Oranje Fonds, TijdVoorActie en ZonMw. Daarnaast staat het boordevol met succes verhalen vanuit de praktijk. Het document biedt een laagdrempelige en inspirerende leidraad voor partijen die jongeren een centrale plek willen geven binnen hun organisatie.
Aan de slag met de startgids?
Aarzel niet! Je vindt de startgids hier.
bron: website NOV
Graag nodigt het NOV (Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk) je uit voor de Kennisboostweek Vrijwilligerswerk van 3 t/m 6 november 2025. Ze hebben weer een sterk programma met gratis on-line sessies van NOV-leden, (kennis)partners en NOV-medewerkers.
Investeren in mensen vraagt tijd en vooral oprechte aandacht. Tijd en aandacht zijn in het vrijwilligerswerk niet alleen een investering, maar juist ook wat we doen. Ze zijn het ‘product’ of vormen op zijn minst een bijzonder belangrijke bijvangst. In deze Kennisboostweek Vrijwilligerswerk vind je veel sessies die gaan over aandacht. Aandacht voor iemands ontwikkeling, voor hoe iemand in en elkaar steekt, hoe je moet omgaan met agressie, maar ook met stress, hoe je echt kunt luisteren en nog veel meer.
Kijk hier voor het hele programma en voor aanmelden
Om aan te kunnen melden moet er eerst een account aangemaakt worden, maar dat gaat heel snel.
bron: website NOV